Gra w illusio w polu literackim

Co oznacza gra w illusio zamieszczona w tytule pracy? Bourdieu nazywa wiarą w illusio sens gry społecznej, jaka toczy się w polu literackim. Termin ten można kojarzyć ze słowem iluzja, oznaczającym złudzenie, które w psychologii jest interpretowane jako zniekształcona wersja istniejących bodźców zewnętrznych, mogące wystąpić też u ludzi zdrowych. W polu literackim lub artystycznym, które jest przeciwieństwem pola ekonomicznego, w którym dominuje zasada korzyści materialnej, panują zasady ekonomiczne na opak, czyli nie pieniądz, ale wartość artystyczna dzieła, której nie można zmierzyć w pieniądzu, jest najwyższą wartością.

W pracy, po pierwsze, podjęte zostało zagadnienie samoświadomości pisarzy w powiązaniu z motywami kierującymi ich w stronę działalności literackiej. Drugi problem związany jest z socjologicznymi impulsami działań twórczych. Do analizy tego problemu wykorzystano niezbędne, wg Znanieckiego, czynniki, które inicjującą działania twórcze. Kolejne zagadnienie dotyczy roli socjalizacji pierwotnej i jej wpływu na późniejszą twórczość oraz oddziaływania szkoły na generowanie dążności buntowniczych. Ponadto, respondenci będą pytani również o czynniki, które według ich oceny przyczyniły się do uznania instytucjonalnego przez szerszy krąg artystyczny. Ostatni problem dotyczy tego, jak pisarze i poeci, którzy swoje kariery rozwijali w PRL, postrzegają zmianę ustrojową i swoją rolę w nowej rzeczywistości.

Berenika Dyczek – doktor socjologii, adiunkt w Instytucie Socjologii Uniwersytetu Wrocławskiego. Specjalizuje się w badaniach dotyczących socjologii kultury i sztuki. Zajmuje się także filozofią nauki i metodologią nauk społecznych. Jest autorką wielu artykułów opublikowanych w kraju i za granicą oraz monografii pt. Kapitał kulturowy i społeczny młodzieży na Śląsku Cieszyńskim (2020).